एक सुंदर कथा
आयुष्य उजळवणारा आकाशकंदील
दारावरची बेल वाजली म्हणून कोण आलंय ते बघायला गेलो, बघतो तर आमच्या शेजारचे आणि समोरचे, पॅसेजमध्ये उभे होते आणि त्यांच्या समोर सडपातळ बांध्याच्या, उंची साधारण चार फूट असलेला, तरतरीत नाकाचा, हातात दोन आकाशकंदील घेऊन एक मुलगा ऊभा होता. तो चेहरा ओळखीचा होता, हा मुलगा आपल्या इथेच कुठे तरी राहतो हे माहिती होतं, कारण तो रोज सकाळी आमच्या बिल्डिंगखाली शाळेच्या बसची वाट पाहत ऊभा असतो. " काय रे? काय पाहिजे? " असं विचारल्या बरोबरच तो सुरू झाला...
"नमस्कार ! माझं नाव कार्तिक आहे. मी नववीत आहे. मी इथेच तुमच्या एरियामध्ये राहतो. ह्या वर्षी पासून मी स्वतः आकाशकंदील बनवून विकणार आहे. माझ्याकडे हे २ प्रकारचे डीजाईन्स आहेत. हे मी सँपल म्हणून आणले आहेत. तुम्हाला पाहिजे त्या रंगांमध्ये करून मिळतील. ह्या मध्ये बल्ब लावण्याची सोय सुद्धा व्यवस्थित केली आहे.ह्या मध्ये तुम्हाला छोटा किंवा मोठा आकार हवा असेल तर तसही करून मिळेल. किंमत एकच राहील. ह्यांची किंमत आहे फक्त ₹ १४०. तुम्हाला कोणाला घ्यायचे असतील तर सांगा." एका काकूंनी सरळ 'नाही' म्हणून दार लावून घेतलं. "नववीच्या अभ्यासाचं बघा", एक काका हा असा फुक्कटचा उपदेश देऊन गेले. मी तर त्याच्या त्या मार्केटिंग स्किल्सने अचंबित झालो होतो, त्याच्याकडे कौतुकाने बघत होतो. तेवढ्यात, "दादा, तुला घ्यायचा आहे का कंदील?" त्याच्यापेक्षा त्याचे डोळे खूप मोठ्या अपेक्षेने बोलत होते. मी त्याला घरात घेतलं.
मी : बैस रे ! छान आहेत तुझे आकाशकंदील. हे बघ, जर का तू मला एक योग्य किंमत सांगशील तर मी तुला माझ्या मित्रांकडून अजून ऑर्डर्स मिळवून देईल. विचार कर.खूप लोकं घेतील.
कार्तिक : नाही, दादा ! मी फक्त दहाच कंदील करणार आहे. कारण माझी परिक्षा पण सुरू आहे, शनिवार पर्यंत माझी परिक्षा आहे. आणि रविवारी सगळ्यांना कंदील मिळाले पाहिजेत. अभ्यास करत मला हे कंदील करायचे आहेत म्हणूम दहाच लिमीट ठेवलं आहे आणि १४० रुपयेचं फिक्स किंमत.
(दहाचं कंदीलांचा बिझनेस आणि त्याच प्लॅनिंग किती पर्फेक्ट केलंय ह्याने, ह्याच खूप कौतुक वाटत होतं मला)
मी : बरं ! एक खर खर सांग. एका कंदीला मागे किती खर्च आहे आणि किती प्रॉफिट होणार?
कार्तिक : चाळीस रुपये खर्च आणि १०० रुपये प्रॉफिट. (हे त्याने अगदी निरागसपणे खर सांगितलं)
मी : व्वा ! म्हणजे दहा कंदीलाचे १००० रुपये प्रॉफिट कमवणार तू ! मस्तच ! पण काय रे, तूला हा आकाशकंदीलाचा बिझनेस हे ह्या वर्षीच कसं काय सुचलं ?
कार्तिक : (खूपच अभिमानाने त्याने उत्तर दिलं ) कारण मला ह्या दिवाळीला माझ्या आईला एक साडी गिफ्ट करायची आहे.
मी : अरे व्वा ! क्या बात ! खूपच भारी रे ! पण अरे हजार रुपयांमध्ये येणार का साडी?
कार्तिक : हो ! एकदम साधीच घेणार आहे. एके ठिकाणी सेल लागलाय, तिथे मी चौकशी केली आहे. ८५० ची एक साडी मी बघून ठेवली आहे. तशीच घेणार आहे.
मी : व्वा व्वा व्वा ! मस्तच ! आणि तसही गिफ्ट मध्ये साधं आणि भारी काहीच नसतं. वस्तूच्या किंमती पेक्षा त्या मागचं आपलं प्रेम आणि भावना महत्वाची आणि जगातल्या सगळ्याच आयांना मुलांचे गिफ्ट्स बेस्टच वाटतात. छान ! पण, ह्याच दिवाळीत आई आठवली का रे तुला साडी गिफ्ट देण्यासाठी? (मी थोडं मस्करीत त्याला विचारलं)
कार्तिक : नाही ! गेल्या वर्षी पर्यंत बाबा आणायचे आईला साडी, पण मग बाबा फेब्रुवारी मध्ये गेले. म्हणून मी घेणार तिला ह्या वर्षी साडी.
निःशब्द ! अंगावर सरसरून काटा ! आणि डोळ्यात पाणी ! माझ्या, त्याच्या आणि कदाचित तुमच्या सुद्धा.
आयुष्य शिकवून गेला तो ! त्याने घेतलेली ती साडे आठशेची साडी त्याच्या आईला ह्या दिवाळीत लाख मोलाचा आनंद देईल.