बुद्धिमता : वर्गीकरण
'वर्गीकरण ' या प्रकारातील प्रत्येक प्रश्नात चार शब्द,चार आकृत्या किंवा चार संख्या दिलेल्या असतात.त्यातील तीन गोष्टींत तंतोतंत साम्य व सुसंगती आढळते,पण त्यातील एक बाब थोड्याफार फरकाने वेगळी असते.हे प्रश्न सोडवताना विद्यार्थ्यांनी सूक्ष्म निरीक्षण व विश्लेषण करून हा वेगळा शब्द किंवा संख्या किंवा आकृती ओळखायची असते.
गटात न बसणारा शब्द : वर्गीकरण
1. वर्गीकरणाच्या या प्रश्नप्रकारात प्राणी,पक्षी,पदार्थ झाडे,फुले,फळे,ग्रह अशा अनेक गोष्टींचा समावेश होतो.
2. या प्रकारात निरीक्षण शक्तीला जास्त वाव देण्यात येतो.प्रश्नात चार शब्दांपैकी तीन शब्दात साम्य असते आणि एक शब्द विसंगत म्हणजे वेगळा असतो.
3. व्याकरणातील घटक,समानार्थी ,विरुद्धार्थी शब्द,समान गुणधर्म असंरे शब्द या सर्वांचीही माहिती असणे आवश्यक असते.
4. या प्रश्नात दिलेल्या पर्यायातील प्रत्येक शब्द काळजीपूर्वक वाचून नेमका शब्द सूक्ष्म निरीक्षणाने वेगळा करणे शक्य असते.
आपण एक उदाहरण पाहू.
प्रश्न : खाली दिलेल्या पर्यायातील गटात न बसणारे पद ओळखा.
1. मटकी
2. गहू
3. ज्वारी
4. बाजरी
उत्तर : मटकी
स्पष्टीकरण - वरील शब्दांपैकी गहू,ज्वारी,बाजरी ही तृणधान्ये आहेत ,तर मटकी हे कडधान्य आहे.
म्हणून उत्तर पर्याय क्रमांक - 1
हा गटात न बसणारा शब्द आहे.